مجتبی مهاجر

مسئله ی اولیه بسیاری از کسانی که قصد فعالیت در بورس را دارند این است که با مجموعه ای از داده ها و اتفاقاتی مواجه هستند که هر لحظه بر حجم و تنوع آنها افزوده می شود. قطعا همه ی ما امکان و توان بررسی کل اتفاقات بازار و اقتصاد را نداریم. برای حل این مسئله به چراغ های تابلوهای راهنمایی نیاز داریم که شبیه داشبوررد هواپیما، ما را به عنوان یک خلبان راهنمایی کنند.

پاول فاریس، استاد بازاریابی دانشگاه ویرجینیا مثالی از کار یک خلبان هواپیما بوئینگ 747 در استفاده از ابزارها و معیارهای مختلف و بسار پیچیده دارد که در آن نتیجه گرفته است: « خلبانان دستورالعمل های خاصی دارند. وقتی که روی باند فرودگاه نشسته و مشغول گرم کردن موتور هواپیمای شان برای پرواز هستند، معیارهای خاصی را کنترل می کنند. وقتی حرکت روی باند را شروع می کنند، معیارهای دیگری را کنترل می کنند. وقتی که مشغول پرواز در آسمان هستند، معیارهای متفاوت دیگری را کنترل می کنند. آنها به خوبی می دانند که در چه موقعی چه معیاری را کنترل کنند. آنها این کار را جنان آسان انجام می دهند که در حین کنترل معیارهای مختلف، چای و کیک شان را هم می خورند. دلیل این امر این است که طراحان هواپیما، برای کنترل عملکردهای بسیار پیچیده ی هواپیما، معیارهای بسیار ساده ای را طراحی کرده اند.»

ما نیز برای فعالیت و سرمایه گذاری در بورس شبیه خلبانان به برخی معیارها جهت کنترل و بررسی شرکتها نیاز داریم که به میزان مشخصی هم در ساده سازی آنها شبیه یک داشبورد هواپیما تلاش شده باشد.میتوان این موارد را به مرحله انتخاب سهام مناسب، نگهداری سهام و زمان مناسب فروش تقسیم کرد.

در مرحله اول میتوان به سودآوری در سالهای گذشته، شناخت صنعت، مدل درآمدی، آشنایی با گزارش خوانی (مالی)، آگاهی از موقعیت کلی اقتصاد کشور و حتی آگاهی از علاقه شخصی به اینکه قصد سرمایه گذاری و فعالیت در چه صنعتی را داریم، اشاره کرد.

همه این موارد را می توان در این عبارت که: « سهامی را پیدا کنید که کمتر از ارزش واقعی در بازار معامله می شود.» خلاصه کرد.

اما از مهم ترین بخش های این داشبورد برای راهنمایی یک سرمایه گذار صورتهای مالی استکه با سه دیدگاه به آنها توجه می شود؛

      – نقدینگی: قدرت شرکت در تبدیل دارایی ها به پول نقد

      – وضعیت مالی: یعنی با انجام تعهدات چه مقداری دارایی برای شرکت باقی می ماند.

      – سودآوری: یعنی توانایی شرکت در سودآوری دوره های گذشته و بلندمدت چگونه است.

و ازجمله صورتهای مالی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

      – ترازنامه: وضعیت مالی در یک بازه زمانی را نشان می دهد.

      – صورت سود و زیان: پیام صورت سود و زیان چنین است:« آنچه ما توانسته ایم در سایه پول بدست آوریم»

     – صورت جریان وجوه نقد: منبع تامین وجوه نقد را در طول دوره ی مالی نشان می دهد که بهترین بخش برای       آن از محل عملیات اصلی شرکت می باشد.

در زمان نگهداری سهام به تداوم موارد ذکر شده و جریان مناسب وجوه نقد در شرکت باید توجه ویژه داشت.

مرحله آخر رسیدن به هدف و چشم انداری است که با توجه به موارد ذکر شده برای یک شرکت پیش بینی نموده ایم.